Η προσπάθεια των ζευγαριών να αποκτήσουν ένα παιδί, πολύ συχνά οδηγεί σε αυξημένο άγχος και γεννά ερωτήματα σχετικά με την αναπαραγωγική τους ικανότητα.
Προτού αναφερθούμε στην υπογονιμότητα είναι χρήσιμο να μιλήσουμε για τα ποσοστά σύλληψης στα υγιή ζευγάρια.
Κάθε φορά που ένα ζευγάρι χωρίς προβλήματα γονιμότητας, έχει ελεύθερες επαφές στις γόνιμες μέρες (χωρίς κάποια μορφή αντισυλληπτικής προστασίας), τα ποσοστά σύλληψης βρίσκονται γύρω στο 20%. Από τα παραπάνω υγιή ζευγάρια μετά από ένα έτος ελεύθερων σεξουαλικών επαφών περίπου το 85% θα καταφέρει να έχει μία εγκυμοσύνη.
Οι γόνιμες μέρες σε κάθε γυναίκα μπορεί να είναι διαφορετικές και σχετίζονται με τον εμμηνορυσιακό της κύκλο (περίοδος) και ειδικότερα με την ωοθυλακιορρηξία. Οπότε το κάθε ζευγάρι που προσπαθεί να πετύχει μία κύηση πρέπει καταρχάς να υπολογίσει τις γόνιμες μέρες και να φροντίσει για τακτικές επαφές τις ημέρες αυτές.
Ο υπολογισμός της ωοθυλακιορρηξίας σε γυναίκες με σταθερό κύκλο γίνεται με τη αφαίρεση 14 ημερών από την 1η ημέρα της επόμενης περιόδου. Γυναίκες χωρίς σταθερή περίοδο καλό είναι να συμβουλευτούν το γυναικολόγο τους για το σωστό υπολογισμό των γόνιμων ημερών.
Με τον όρο υπογονιμότητα αναφερόμαστε στο υπόλοιπο 10-15% των ζευγαριών που έπειτα από ένα έτος επαφών (και πάλι χωρίς κάποια μορφή αντισυλληπτικής προστασίας) δεν απέκτησαν κάποια εγκυμοσύνη. Μετά το πέρας του παραπάνω χρονικού διαστήματος τα ζευγάρια χρήζουν πλέον διερεύνησης, ώστε να διαγνωστούν πιθανά αίτια υπογονιμότητας και να αντιμετωπιστούν εφόσον αυτά υπάρχουν. Σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (συνήθως άνω των 35 ετών) το διάστημα αναμονής μπορεί να είναι μικρότερο και είναι καλό να απευθύνονται στο γυναικολόγο τους νωρίτερα (στους 6 μήνες).
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρειάζεται αντιμετώπιση. Τα αίτια υπογονιμότητας μπορεί να βρίσκονται στον άντρα, στη γυναίκα ή και στους δύο ταυτόχρονα. Χρειάζεται λοιπόν ένας πλήρης έλεγχος του ζευγαριού, ώστε σε συνεργασία με το γιατρό τους να αντιμετωπίσουν το όποιο πρόβλημα και να καταλήξουν στην πολυπόθητη εγκυμοσύνη.
Οι θεραπευτικές επιλογές είναι εξατομικευμένες για κάθε ζευγάρι ανάλογα με τα αίτια υπογονιμότητας και τις ανάγκες του ζευγαριού.
Φαίνεται λοιπόν πως τις περισσότερες φορές τα ζευγάρια δε χρειάζεται να αγχώνονται για την επίτευξη μιας κύησης, αλλά απλά να προσπαθούν συστηματικά για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα με ελεύθερες επαφές.
Για το μικρό ποσοστό που μετά το πέρας του παραπάνω χρόνου δε θα καταφέρουν να αποκτήσουν μια εγκυμοσύνη και πάλι δε χρειάζεται κανένα άγχος, αλλά συστηματική διερεύνηση του ζευγαριού σε συνεργασία με το γυναικολόγο τους, ώστε να αναδειχθούν τα όποια αίτια υπογονιμότητας και να αντιμετωπιστούν, με τελικό αποτέλεσμα την επίτευξη της κύησης.