Οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού προκαλούν συχνά αναστάτωση και αγωνία στις γυναίκες, παρότι οι ειδικοί διαβεβαιώνουν ότι δεν είναι καρκίνος και δεν είναι απειλητικές για τη ζωή τους.
Σχεδόν το 80% των ψηλαφητών ογκιδίων στο μαστό είναι καλοήθεις. Μπορεί να είναι μια κύστη που περιέχει υγρό ή ένα ινοαδένωμα, παθήσεις που προκαλούν συχνά παρόμοια συμπτώματα με τον καρκίνο του μαστού. Το υπόλοιπο 20% των ογκιδίων, ωστόσο,συγκαταλέγονται σε ποσοστό υψηλού κινδύνου, γεγονός που πρέπει να θέτει τις γυναίκες σε εγρήγορση.
Οι γυναίκες που πάσχουν από κάποιες καλοήθεις παθήσεις του μαστού, όπως τα θηλώματα και η άτυπη υπερπλασία, έχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Υπάρχουν αρκετές μελέτες τα αποτελέσματα των οποίων έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με άτυπη υπερπλασία διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, από ο,τι πίστευε παλαιότερα η επιστημονική κοινότητα. Συγκεκριμένα, διατρέχουν 4-5 φορές υψηλότερο κίνδυνο συγκριτικά με τις γυναίκες που δεν έχουν διαγνωστεί με τη νόσο.
Κατά την άτυπη υπερπλασία ανώμαλα κύτταρα αναπτύσσονται ταχύτερα από το κανονικό. Υπάρχουν δύο τύποι: η άτυπη λοβιακή υπερπλασία και η άτυπη πορογενής υπερπλασία.
Από μελέτη ερευνητών της Μayo Clinic σε 698 γυναίκες για την εύρεση του ποσοστού των γυναικών με άτυπη υπερπλασία και των δύο τύπων που θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού 5, 10, και 25 χρόνια μετά τη διάγνωση, διαπιστώθηκε ότι μετά από 5 χρόνια το 7% των γυναικών είχαν αναπτύξει καρκίνο του μαστού, μετά από 10 χρόνια το 13% και μετά από 25 χρόνια το 30%. Ο κίνδυνος εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της άτυπης υπερπλασίας, καθώς επίσης και το οικογενειακό ιστορικό και άλλους παράγοντες υγείας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ο αριθμός των άτυπων βλαβών που βρέθηκαν στη βιοψία επηρέασαν τον κίνδυνο μιας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο του μαστού. Όταν ο αριθμός των άτυπων βλαβών ήταν αυξημένος το ίδιο συνέβη και με τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Είκοσι πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση με άτυπη υπερπλασία, το 47% των γυναικών με τρεις ή περισσότερες άτυπες αλλοιώσεις είχε αναπτύξει καρκίνο του μαστού, ενώ το ποσοστό των γυναικών που εμφάνισαν καρκίνο με μία άτυπη βλάβη κατά τη βιοψία ανήλθε στο 24%.
Οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με άτυπη υπερπλασία θεωρείται ότι έχουν πολύ υψηλότερο από το μέσο όρο κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Ενδεχομένως οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες για προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού θα πρέπει να περιλάβουν και τη μαγνητική τομογραφία για τις γυναίκες με τη συγκεκριμένη νόσο.
Δεν σημαίνει βέβαια ότι όλες οι καλοήθεις παθήσεις του μαστού πρέπει να ανησυχούν τις γυναίκες. Μπορεί να προκαλούν πόνο, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ακίνδυνες.
Εάν ένας καλοήθης όγκος είναι μεγάλος, αλλάξει το μέγεθος και το σχήμα του στήθους, ή αναπτύσσεται σε σημείο που προκαλέι προβλήματα όπως π.χ. μη φυσιολογική έκκριση από τη θηλή τότε πρέπει να απευθυνθούμε στο γυναικολόγο μας.
Εν κατακλείδι, το θετικό είναι ότι πάνω από το 80% των καλοηθών όγκων δεν απαιτούν καμία επέμβαση. Από τη συνεκτίμηση των απεικονιστικών και κλινικών ευρημάτων σε συνδυασμό με τα συμπτώματα της ασθενούς κρίνεται τελικά ο τρόπος αντιμετώπισης της υπάρχουσας πάθησης.